II Konkurs Historyczny „Trudne decyzje kontrowersyjne wybory – Żołnierze Wyklęci”
10 marca 2016 r. w odbył się II Konkurs Historyczny „Trudne decyzje kontrowersyjne wybory – Żołnierze Wyklęci”, którego organizatorami są Gimnazjum nr 1 im. Adama Mickiewicza w Zamościu oraz Muzeum Zamojskie. W obecnym roku konkurs został objęty honorowym patronatem przez Prezydenta Miasta Zamość, Lubelskiego Kuratora Oświaty, IPN Oddział w Lublinie oraz Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Oddział w Zamościu, a patronat medialny sprawowało Katolickie Radio Zamość .
Konkurs adresowany jest do młodzieży gimnazjalnej Miasta Zamość oraz powiatu zamojskiego. Jego celem jest popularyzacja wśród młodzieży wiedzy o losach Zamojszczyzny podczas II wojny światowej oraz historii Żołnierzy Wyklętych związanych z naszym regionem, chęć zaszczepienia w młodych ludziach historycznej pasji, potrzeby poszukiwania prawdy, krzewienie uczuć i postaw patriotycznych. Bohaterami tej edycji konkursu zostali mjr Tadeusz Kopeć ps. „Bratek” (1921 – żyjący), Leonard Kalmus ps. „Puma” (1925 – 1946), Tadeusz Klukowski ps. „Krzysztof” ( 1931 – 1953).
Do konkursu przystąpiło 10 drużyn z 7 szkół (można było wystawić 2 drużyny) : Gimnazjum nr 2 im. Jana Zamoyskiego XVI Ordynata w Zamościu, Gimnazjum nr 3 im. Papieża Jana Pawła II w Zamościu, Gimnazjum nr 4 im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Zamościu, I Społeczne Gimnazjum im. Unii Europejskiej w Zamościu, Gimnazjum nr 1 im. A. Mickiewicza w Zamościu, Zespół Szkół w Żdanowie, Gimnazjum im. Polskich Olimpijczyków w Szczebrzeszynie.
Podobnie jak podczas I edycji formuła konkursu była nietypowa, ponieważ organizatorom bardzo zależało, aby młodzież mogła poszerzyć swoją wiedzę na te trudne tematy znacznie wybiegające poza podstawę programową z historii w gimnazjum. Pani Maria Rzeźniak – starszy kustosz w Muzeum Zamojskim, przygotowała i przeprowadziła dla uczestników wycieczkę po Zamościu, po miejscach związanych z tematyką konkursu. Była również autorką pytań i przewodniczyła komisji sprawdzającej odpowiedzi młodych pasjonatów historii. Za całą logistykę konkursu odpowiadały panie: Małgorzata Drozd oraz Marta Słomianowska – nauczycielki Gimnazjum nr 1 w Zamościu.
Pierwszym etapem wycieczki był świeżo odrestaurowany Bastion II, gdzie uczestników powitał pan Tomasz Banach ze “Stowarzyszenia Przewodnicy z pasją”. Jako gospodarz tego miejsca opowiedział o jego historii zwracając uwagę, że po II wojnie światowej w Bastionie mieściła się siedziba zamojskiego ZOMO. Na Rotundzie młodzież w skupieniu wysłuchała prelekcji pani Rzeźniak , a w hołdzie poległym zapaliła symboliczne znicze. Wyjątkową atrakcją okazały się odwiedziny Arsenału, gdzie pan Andrzej Maziarz – asystent muzealny, z wielką pasją opowiadał o uzbrojeniu podczas II wojny światowej. Można było zobaczyć legendarne Browningi i Visy. Ostatnim miejscem odwiedzonym przez uczestników konkursu była Sala Consulatus w zamojskim Ratuszu. To tam odbywały się procesy pokazowe, to tam został ogłoszony wyrok śmierci na młodziutkiego Leonarda Kalmusa ps. „Puma”- jednego z bohaterów konkursu. W każdym z odwiedzonych miejsc młodzież odpowiadała na przygotowane pytania.
Nie był to jednak koniec atrakcji przygotowanych przez organizatorów. Po powrocie do Muzeum Zamojskiego uczestnicy mieli okazję wysłuchać wykładu dr. hab. Jacka Wołoszyna (OBEP IPN w Lublinie) na temat: “Postawy młodzieży na Lubelszczyźnie w latach 1944-1956”, a także obejrzeć film o tej tematyce.
Nadszedł czas na finał konkursu. Wśród zaproszonych gości znaleźli się : pani Agnieszka Jaczyńska ( RBEH IPN w Lubinie), kpt. Józef Łaba (ŚZŻAK Oddział w Zamościu) oraz przedstawiciel pana Sławomira Zawiślaka – Posła na Sejm RP i Prezesa ŚZŻAK Odział w Zamościu. Szczególnie wzruszającym momentem okazała się chwila, kiedy pojawił się mjr Tadeusz Kopeć ps. „Bratek”. Młodzież spontanicznie wstała i powitała „swojego” bohatera gromkimi brawami, a niektórzy podchodzili do niego ze łzami w oczach dziękując za jego niezłomną postawę i odwagę. W imieniu wszystkich uczestników konkursu, ich opiekunów oraz organizatorów pani Alicja Dubel (dyrektor Gimnazjum nr 1 im. A. Mickiewicza w Zamościu) wraz z uczniami wręczyła majorowi piękny bukiet. Po krótkiej części artystycznej ogłoszono wyniki.
I miejsce – Klaudia Bochenko , Anita Piekacz , Weronika Bielińska ( Zespół Szkół w Żdanowie), nauczyciel – Krzysztof Chwedyk
II miejsce –Łukasz Góra, Kacper Nowak, Karol Stepanienko (Gimnazjum nr 1 im. A. Mickiewicza w Zamościu), nauczyciel – Małgorzata Drozd
III miejsce – Karol Kaleniuk, Weronika Zosiuk, Agata Majder (Gimnazjum nr 2 im. Jana Zamoyskiego XVI Ordynata w Zamościu), nauczyciel – Magdalena Bojarczuk
NAGRODA GŁÓWNA – Mateusz Balicki (Gimnazjum im. Polskich Olimpijczyków w Szczebrzeszynie), nauczyciel – Tomasz Hasiec
Dyplomy i nagrody wręczali: pan Andrzej Urbański (dyrektor Muzeum Zamojskiego), pani Alicja Dubel (dyrektor Gimnazjum nr 1 im. A. Mickiewicza w Zamościu) oraz bohater konkursu – mjr Tadeusz Kopeć.
Każda szkoła otrzymała też płytę z filmem o mjr. Tadeuszu Kopciu, przygotowanym w ramach konkursu, do którego autorem zdjęć i montażu jest Małgorzata Kurzempa – uczennica Liceum Plastycznego im. Bernarda Morando w Zamościu.
Konkurs upłynął w miłej i twórczej atmosferze i nawet monotonny, jednostajny deszcz nie zepsuł ciekawości świata i pragnienia wiedzy wśród uczestników.
Info. + fot.: Gimnazjum Nr 1 w Zamościu
