Jerzy Duda-Gracz w BWA Galerii Zamojskiej
Z okazji 50 lat zamojskiego BWA w piątek 14 lipca 2017r. o godz.17.00 w Galerii Zamojskiej BWA odbyło się otwarcie wystawy Duda Gracz – REMANENTY
Prace Jerzego Dudy-Gracza, prezentowane na wystawie pochodzą z prywatnych zbiorów Agaty Dudy-Gracz, córki Artysty.
Wystawa, choć skromna i kameralna , ukazuje pełnię możliwości twórczych Mistrza. Znajdziemy tu projekty graficzne z początku twórczości, z lat 60-tych, motywy groteskowe, ilustrujące w krzywym zwierciadle szarą rzeczywistość PRL-u, jak również poetyckie, zwiewne i pastelowe metafory pejzażowe
Jerzy Duda Gracz urodził się 20 marca 1941 roku w Częstochowie, zmarł 5 listopada 2004 roku w Łagowie. Zaliczany jest do niezwykle utalentowanych polskich malarzy i rysowników XX wieku. Duda był także scenografem i pedagogiem. Zdobył dyplom na Wydział Grafiki krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Później pracował jako wykładowca w filii ASP w Katowicach. Zajęcia prowadził również w Europejskiej Akademii Sztuk w Warszawie. Do końca życia piastował stanowisko profesora na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach.
W środowisku artystycznym zyskał miano wnikliwego i kontrowersyjnego, ale o skłonnościach satyrycznych. Jego nietypowe malarstwo często było krytykowane. Charakteryzowało się ono groteskowością, balansowało na granicy surrealizmu i symbolizmu. Ludzkie ciała były silnie zdeformowane. Obrazy wyrażały niechęć Dudy wobec wszechobecnej pogodni za pieniądzem, przejmowania wzorców z kultury amerykańskiej oraz społecznej nietolerancji, chamstwa i obłudy. Cechą identyfikacyjną dzieł polskiego malarza jest numer i data obrazu. W ten sposób podrobienie jakiegokolwiek egzemplarza jest utrudnione. Twórczość Dudy-Gracza podejmuje temat tragiczności świata, w którym egzystuje człowiek, poszukując swojego odpowiedniego miejsca. Bardzo często porównywana była z malarstwem Petera Bruegla i Witolda Wojtkiewicza.
Wśród dzieł Jerzego Dudy-Gracza na szczególną uwagę zasługują obrazy:
„Pamięci ojca”,
„Jeźdźcy Apokalipsy czyli Fucha”,
„Kalendarz polski”,
„Wigilia”.
Często rysował również autoportrety i portrety (np. Jerzego Waldorffa i Kazimierza Rudzkiego). Duda-Gracz jest również autorem kilku serii artystycznych, m.in. „Motywy i Portrety Polskie”, „Obrazy Arystokratyczno-Historyczne” oraz Pejzaże Polskie” i „Obrazy Prowincjonalno-Gminne”. Istotną częścią dorobku artystycznego jest cykl prac, poświęconych ulubionemu kompozytorowi Fryderykowi Chopinowi. Łącznie w skład kompozycji weszło aż 313 obrazów, które miały odzwierciedlać 295 utworów Chopina.
Cykl o Chopinie Dudy-Gracza w multimedialnej formie, był jedną z ekspozycji na Światowej Wystawie EXPO 2005 w Japonii. Pasjonaci sztuki mogli również obejrzeć chopinowską wystawę Teatrze Wielkim, kiedy to trwał XV Międzynarodowy Konkurs Chopinowski. Jerzy Duda-Gracz w swym dorobku ma też wiele odznaczeń i nagród, jak np. Medal „Polonia” oraz Srebrny Medal Solidarności Globalnej. Ponadto uhonorowano go Krzyżem Wielkimi, Komandorskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Odznaką Zasłużonych Działaczy Kultury. W Katowicach jedna ulic od 2007 roku nosi imię Jerzego Dudy-Gracza
Foto. Janusz Zimon BWA
