15 marca- Światowy Dzień Praw Konsumenta
Miejski Rzecznik Konsumentów w Zamościu przypomina o dwóch podstawowych prawach: prawie do reklamacji i prawie do zwrotu towaru.
I – prawo do reklamacji – konsument posiada prawo do reklamacji, jeśli w towarze ujawni się wada uniemożliwiająca korzystanie z niego zgodnie z przeznaczeniem. Dla celów dowodowych najlepiej składać reklamacje na piśmie, gdzie należy opisać stwierdzoną wadę i sprecyzować żądanie. Można skorzystać z trybu dochodzenia roszczeń w ramach rękojmi za wady lub z ochrony jaką daje kupującemu udzielona gwarancja. Reklamację z tytułu rękojmi należy złożyć do sprzedawcy, którego odpowiedzialność trwa dwa lata od daty zakupu. Reklamację z tytułu rękojmi kupujący ma obowiązek złożyć w ciągu roku od dnia zauważenia wady. Natomiast w przypadku gwarancji odpowiedzialność ponosi gwarant. Okres udzielonej ochrony oraz uprawnienia i obowiązki stron określa dokument gwarancyjny. Jeśli karta gwarancyjna nie określa czasu trwania gwarancji, wtedy ustawowo gwarancja wynosi dwa lata od daty zakupu towaru.
Wybór trybu dochodzenia roszczeń reklamacyjnych należy do konsumenta. W stosunku do tej samej wady nie można dochodzić roszczeń w ramach rękojmi i gwarancji łącznie. Gwarancja jest dobrowolna. Natomiast rękojmia obowiązuje z mocy prawa. Sprzedawca nie może się z niej zwolnić.
Kupujący ma prawo do sprawdzenia funkcjonowania towaru w siedzibie sprzedawcy np. sprzętu rtv, agd. Sprzedawca ma obwiązek stworzyć kupującemu w tym celu odpowiednie warunki.
W odniesieniu do usług telekomunikacyjnych, ubezpieczeniowych, bankowych, finansowych z umowy o dzieło i innych, jeśli doszło do niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przez przedsiębiorcę, konsumentowi przysługuje prawo do reklamacji w trybie określonym w przepisach szczególnych np. prawo telekomunikacyjne, prawo bankowe, kodeks cywilny.
II – prawo do odstąpienia od umowy bez podania przyczyny (inaczej prawo do zwrotu towaru) – przysługuje konsumentowi (osoba fizyczna dokonująca czynności prawnych do celów nie związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub zawodową) tylko i wyłącznie w przypadku umów zawartych z przedsiębiorcą poza lokalem przedsiębiorstwa (pokazy, prezentacje, wizyty przedstawicieli handlowych w domu konsumenta) lub umów zawartych na odległość tj. przez telefon, internet lub z katalogu. Termin do odstąpienia od umowy wynosi 14 dni od daty zawarcia umowy np. na pokazie lub, jeżeli przedmiotem umowy jest zakup towaru np. sprzedaż internetowa, termin do odstąpienia liczony jest od daty odbioru towaru.
Przedsiębiorca, który proponuje konsumentowi zawarcie umowy przez telefon w celu zawarcia umowy na odległość, ma obowiązek na początku rozmowy poinformować konsumenta o celu w jakim się kontaktuje i podać swoje dane identyfikacyjne. Ponadto ma obowiązek potwierdzić treść proponowanej umowy na piśmie, ponieważ dopiero po jej podpisaniu jest ona dla konsumenta wiążąca.
Prawo do odstąpienia od umowy bez podania przyczyny nie przysługuje jeśli konsument dokonał zakupu w sklepie detalicznym tzw. tradycyjnym.(materiał Miejskiego Rzecznika Konsumentów)