Działalność morska w mieście Zamość – Statek m/s „Ziemia Zamojska”
Statek m/s „Ziemia Zamojska” – chrzest statku odbył się w Buenos – Aires – 2 lutego 1984 r. – godz. 18 30 czasu argentyńskiego /u nas 23 30 / wybudowany w Stoczni Astilleros – Alianza w Buenos – Aires w Argentynie.
Miasto otrzymało statek dzięki staraniom Janusza Słoniewskiego, pochodzącego ze Zwierzyńca, pełniącego wówczas funkcję Szefa Biura Naczelnego Dyrektora Polskiej Żeglugi Morskiej w Szczecinie. Matka chrzestna Janina Gąsiorowska – z zawodu magister mikrobiologii po ukończeniu Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi UMCS w Lublinie, wybrana w plebiscycie zorganizowanym przez „Tygodnik Zamojski” – pierwsza w kraju matka chrzestna plebiscytowa, wybrana przez społeczeństwo, pokonując 17 kandydatek.
Janina Gąsiorowska – pracownica Zakładów Mięsnych w Zamościu kierownik Laboratorium Bakteriologicznego i następnie Wydziału Produkcji Eksportowej, działaczka organizacji Kobiecych związków zawodowych, wieloletnia radna Miejskiej i Wojewódzkiej Rady Narodowej, sekretarz Wojewódzkiej Rady Związków Zawodowych, przewodnicząca Zarządu Osiedla Orzeszkowej – Reymonta, odznaczona wieloma odznaczeniami /krzyż kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Ambasador Kultury, Mecenas Oświaty Zamojskiej, Przyjaciel Dziecka, Złoty Laur Spółdzielczości, medal za długoletnia służbę , Zasłużony dla Zamościa i inne.
17 września 1984 r. odbyło się podniesienie bandery na statku m/s „Ziemia Zamojska” w Szczecinie – na tę uroczystość przyjechało z Zamościa 850 osób, w tym pracownicy zakładów pracy, zespoły artystyczne szkolne i zakładowe. Zorganizowano wielki koncert „Zamość-Szczecinowi” w Domu Kultury „Korab” w Szczecinie. Został podpisany akt patronacki między Polska Żeglugą Morską w Szczecinie i Województwem Zamojskim przez Ryszarda Kargera – Dyrektora Polskiej Żeglugi Morskiej i Mariana Wysockiego – Wojewodę Zamojskiego.
W wyniku założeń podpisanego aktu, rozwijała się współpraca miedzy Zamościem i Województwem Zamojskim a Polska Żegluga Morską w Szczecinie, jak również nawiązały się miłe kontakty między szkołami i zakładami pracy Zamojszczyzny. W szkołach i zakładach pracy odbywały się spotkania z marynarzami, rozwijała się edukacja morska wśród dzieci i młodzieży. Dyrektor Ryszard Karger w 1986 r. przekazał osobiście dla Zamościa echokardiograf – nasze miasto w tym czasie nie posiadało żadnego urządzenia do badania serca. Był to bardzo ważny i potrzebny dar. Urządzenie ufundował Pan Bengt Linbwall Chairman ze Sztokholmu. Echokardiograf przyjęli do „starego” szpitala Dyrektor Pan Choma oraz Kardiolog Józef Szymański a obsługiwali Panowie lekarz – Leszek Batalia i Piotr Szymański. Funkcję Wojewody w tym czasie pełnił Bolesław Didyk. Powołano Radę Patronacką a przewodniczącym został Stanisław Binięda – Wojewoda Zamojski.
Kontakty z Polską Żeglugą Morską i Krajowym Klubem Matek Chrzestnych Statków PZM trwają od 1984 r. do dnia dzisiejszego – utrzymują je matki chrzestne – Janina Gąsiorowska i Aleksandra Zamoyska, która ponadto koresponduje z kapitanem i Załogą statku „Roztocze”. W/w matki chrzestne są również członkiniami Zamojskiej Grupy Morskiej.
Skład Zamojskiej Grupy Morskiej:
1. Janina Gąsiorowska – matka chrzestna statku m/s „Ziemia Zamojska”.
2. Aleksandra Zamojska – matka chrzestna statku m/s „Roztocze”.
3. Teresa Sołowiej – była Dyrektor Szkoły Podstawowej nr 3, obecnie przewodnicząca Zarządu Osiedla „Promyk”.
4. Maria Mołdoch – Dyrektor Szkoły Podstawowej nr 3.
5. Waldemar Leszczyński – Dyrektor Bursy Międzyszkolnej nr 2.
6. Jacek Podkościelny – nauczyciel Zespołu Szkól Społecznych im. Unii Europejskiej – geograf, podróżnik.
7. Anna Stabińska – nauczycielka Szkoły Podstawowej nr 3 – prowadzi Kółko „wilczków morskich”.
8. Magdalena Pilip – nauczycielka Bursy Międzyszkolnej nr 2.
Klasę morską w Szkole Podstawowej nr 3 założyła Maria Duławska (nasza zamojska poetka, nauczycielka w/w Szkoły) a otwarcia dokonała w 1986 r. Irena Szewińska – polska lekkoatletka – matka chrzestna statku m/s „ Janusz Kusociński”. Za działalność morską z zamojskimi dziećmi i młodzieżą Zamość otrzymał 7,5 tonową kotwicę, która stoi na Rynku Solnym oraz dwie kotwice dla Zespołu Szkół nr 3 im. Elizy Orzeszkowej (działa tam koło „wilczków morskich” prowadzone przez nauczycielkę Annę Stabińską przy duży zaangażowaniu Dyrektor Teresy Sołowiej i obecnie Dyrektor Marii Mołdoch i dla Bursy nr 2 działa tam Koło Morskie, jest pięknie urządzona sala morska – wiele pracy w tę działalność wkłada zaangażowany społecznie Dyrektor Waldemar Leszczyński. Młodzież nasza zajmowała czołowe miejsce w konkursach krajowych Ligi Morskiej i Rzecznej na temat wiedzy o morzu z nauczycielem Zespołu Szkół Społecznych im. Unii Europejskiej Jackiem Podkościelnym na czele przez okres 5 lat. W licznych konkursach krajowych uczestniczyła także młodzież Bursy nr 2 i dzieci Szkoły Podstawowej nr 3 – co czynią do dzisiaj, chociaż rzadziej z powodu zmian organizacyjnych w Polskiej Żegludze Morskiej w Szczecinie. Na podkreślenie zasługuje udział dzieci ze Szkoły Podstawowej nr 3 w konkursach krajowych Ligi Morskiej i Rzecznej. W 2008 roku Monika Adamiec z Kółka „wilczków morskich została wyróżniona pierwszą nagrodą w kraju za dwie prace plastyczne o tematyce morskiej „Rybacy na morzu” i „Rafa Koralowa”. Nagroda została wręczona w Gdańsku przez wiceprezesa Zarządu Krajowego Ligi Morskiej i Rzecznej Andrzeja Królikowskiego. Relacja z tej uroczystości opisana jest w naszej morskiej kronice. Działalność morska jest wysoko oceniana przez Dyrekcję Polskiej Żeglugi Morskiej i Krajowy Klub Matek Chrzestnych statków PŻM – Ukazywały Się i ukazują liczne artykuły w „Bryzie” i „Obserwatorze Morskim” np. artykuł „Zamość miasto morskie”. Posiadamy zbiór miesięcznika „Obserwatora Morskiego” i „Bryzy”.
Dane techniczne statku m/s „Ziemia Zamojska” znajdują się na tabliczce przy kotwicy stojącej na Rynku Solnym oryginalnej Kotwicy z w/w statku.
Statek po 28 latach pływania został sprzedany Rosjanom /19.03.2019/ i nazwano go „Sakchalin” – pływał po morzach wokół wyspy Sachalin. Po kilku latach pływania został wycofany z żeglugi.
Matka Chrzestna statku m/s „Ziemia Zamojska” Janina Gąsiorowska, dzieci z Przedszkola nr 13 i marynarze w/w statku opracowali 7 tomów kronik zawierających materiały dotyczące patronatów nad statkami „Zamość”, „Ziemia Zamojska” i „Roztocze” – dwa tomy ze statku przysłali marynarze, jeden tom dzieci z Przedszkola nr 13 a końcowe tomy są w opracowaniu. W kronikach tych będzie ujęty okres od 1984 r. do 2023 r. W 2024 r. minie 40 lat naszej morskiej działalności.
Za Zamojską Grupę Morską
Janina Gąsiorowska
foto.PŻM