Konferencja naukowa „SYNOD ZAMOJSKI 1720-2020. IN MEMORIAM” z okazji 300-lecia Synodu Zamojskiego
W dniu 17 września 2020 roku w sali Consulatus Ratusza zamojskiego miała miejsce konferencja naukowa pt. „Synod Zamojski 1720-2020. In Memoriam” z okazji, przypadającego w tym roku 300-lecia zakończenia obrad Synodu Zamojskiego Kościoła Unickiego w Rzeczpospolitej, a obradującego w Zamościu od 26 sierpnia do 17 września 1720 roku.
Synod ten był jednym z najważniejszych wydarzeń w historii kościoła unickiego na ziemiach polskich. Stanowił ważny krok w procesie jednoczenia kościołów łacińskiego i wschodniego pod zwierzchnictwem papieskim, na obszarze I Rzeczpospolitej.
Obrady konferencji poprzedziła Msza święta w Katedrze zamojskiej, której przewodniczył Ordynariusz Zamojski Bp. Marian Rojek a koncelebrowali: Metropolita Przemysko-Warszawski kościoła Bizatyjsko-słowiańskiego Abp. Eugeniusz Popowicz oraz Archimandryta dr Sergiusz Gajek MIC, zwierzchnik kościoła unickiego na Białorusi.
Konferencja zorganizowana została przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie i Muzeum Zamojskie w Zamościu, w ramach programu MNiSW „Dialog”, realizowanego w latach 2019-2021 na Wydziale Teologicznym UPJPII (Katedra Historii Liturgii – Instytut Liturgiczny). Obrady konferencji, pod honorowym patronatem Prezydenta Miasta Zamościa Andrzeja Wnuka, zrealizowano w trzech sesjach. Zgromadziły one przedstawicieli duchowieństwa greckokatolickiego oraz naukowców reprezentujących najważniejsze ośrodki akademickie, zajmujących się historią kościoła greckokatolickiego. W obradach sesji pierwszej zaprezentowano: miejsce obrad sprzed 300 lat – Zamość jako gospodarza obrad Synodu Zamojskiego w 1720 roku (dr Jacek Feduszka, Muzeum Zamojskie), zagadnienia związane ze znaczeniem Synodu Zamojskiego dla Kościoła greckokatolickiego na Białorusi w przeszłości i obecnie (Archimadryta dr Sergiusz Gajek MIC, Mińsk-Bialoruś) oraz znaczenie Synodu Zamojskiego dla katolickich Kościołów Wschodnich (ks. dr hab. Leszek Adamowicz, prof. KUL Lublin). Sesję pierwszą poprowadził mgr Andrzej Urbański Dyrektor Muzeum Zamojskiego w Zamościu.
Sesję drugą konferencji poświęcono przede wszystkim najnowszemu tłumaczeniu i publikacji postanowień Synodu Zamojskiego. Ks. prof. Stanisław Nabywaniec (Uniwersytet Rzeszowski), przedstawił refleksje nad Synodem Zamojskim i jego znaczeniem z perspektywy 300 lat od jego zakończenia. Dr hab. Łukasz Marzec (Uniwersytet Jagielloński) skoncentrował się na analizie inspiracji prawnych Synodu Zamojskiego, a ks. dr hab. Przemysław Nowakowski CM, prof. UPJP II (Kraków) omówił problematykę liturgiczną Kościoła greckokatolickiego w świetle postanowień Synodu Zamojskiego. Moderatorem tej części konferencji był ks. prof. dr hab. Józef Marecki (UPJP II i IPN w Krakowie). W sesji trzeciej, prowadzonej przez ks dr hab. Przemysława Nowakowskiego CM., miała miejsce dyskusja nad częścią zagadnień poruszonych w czasie konferencji. Odnosiły się one m.in. do kwestii znaczenia Synodu Zamojskiego dla Kościołów Wschodnich na przestrzeni trzech stuleci, wpływu postanowień synodalnych na tradycję obrządków wschodnich i wreszcie na zagadnienia związane z najnowszym przekładem postanowień Synodu Zamojskiego. W tej części głos zabrali m.in. Metropolita Przemysko-Warszawski kościoła Bizatyjsko-słowiańskiego Abp. Eugeniusz Popowicz oraz Ordynariusz Zamojski Bp. Marian Rojek oraz autorzy komentarzy: historycznego, prawnego i liturgicznego, do najnowszego wydania Statutów Synodu Zamojskiego: Ks. prof. Stanisław Nabywaniec, Dr hab. Łukasz Marzec, ks. dr hab. Przemysław Nowakowski CM. W ostatniej części konferencji Piotr Bunar, Dyrektor Wydawnictwa „AVALON”, zaprezentował najnowszą publikację Statutów Synodu Zamojskiego 1720 roku, opublikowanych pod redakcją naukową ks. dr hab. Przemysława Nowakowskiego CM, prof. UPJP II (Statuty Synodu Zamojskiego 1720 roku. Nowe tłumaczenie z komentarzami, red. naukowa Przemysław Nowakowski CM, Kraków 2020 Avalon).
Oprac. Dr Jacek Feduszka (Muzeum Zamojskie).
Foto.Muzeum Zamojskie relacja liwe portal zyciezamoscia.pl