Województwo lubelskie kolejnym przystankiem na mapie warsztatów Zintegrowanej Sieci Kolejowej
Po Białymstoku, Kielcach i Krakowie przyszedł czas na Lublin, gdzie odbyły się konsultacje założeń Zintegrowanej Sieci Kolejowej (ZSK). Panel ekspercki z udziałem ponad 50 uczestników pozwolił nakreślić najważniejsze, z perspektywy mieszkańców regionu, kierunki rozwoju sieci kolejowej w Polsce. Projekt ZSK na zlecenie Ministerstwa Infrastruktury realizują Centralny Port Komunikacyjny, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. oraz Instytut Rozwoju Miast i Regionów.
Spotkanie w imieniu Jarosława Stawiarskiego, Marszałka Województwa Lubelskiego otworzył Arkadiusz Urzędowski, dyrektor Departamentu Infrastruktury i Majątku Województwa Lubelskiego, który podkreślił, że:
– ZSK jest z punktu widzenia województwa oraz jego mieszkańców bardzo istotną inicjatywą, którą mam nadzieję, że będziemy efektywnie realizować. Podczas rozmów o stanie transportu w woj. lubelskim kluczowe jest wyraźne nakreślenie rzeczywistości, którą mamy oraz wskazanie zakresu prac niezbędnych do zrealizowania, żeby tę najrzadszą sieć linii kolejowych rozwinąć.
– Przed nami rok ciężkiej pracy nad ZSK, która mam nadzieję pozwoli na opracowanie długoterminowych i stabilnych planów rozwoju kolei w Polsce. Podczas dzisiejszych warsztatów zastanawialiśmy się jakie inwestycje kolejowe przysłużą się rozwojowi województwa i zrealizują potrzeby transportowe mieszkańców – powiedział Michał Pyzik, wicedyrektor Biura Wdrażania Strategii i Planowania Podprogramu Kolejowego CPK.
Uczestnicy spotkania rozmawiali m.in. o tym jak usprawnić obsługę kolejową największego pod względem liczby ludności miasta Polski wschodniej m.in. w kontekście połączeń międzyregionalnych szczególnie z Warszawą, Trójmiastem, Rzeszowem czy Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolią. Przedmiotem dyskusji była również rola województwa lubelskiego w kontekście przewozów pasażerów i ładunków do i z kierunku Ukrainy. W szczególności wybrzmiała rola i znaczenie węzłów transportowych województwa lubelskiego dla gospodarki i transportu intermodalnego.
Podkreślona została potrzeba dalszego rozwoju kolei, w tym kolei regionalnej dla potrzeby rynku pracy oraz wspierania dalszego rozwoju Lublina jako silnego ośrodka akademickiego w Polsce południowo-wschodniej.
– Województwo lubelskie potrzebuje optymalizacji i uzupełnienia układu linii komunikacyjnych. Włączenie miast takich jak Zamość, Biłgoraj, Łęczna czy Włodawa w system połączeń o zasięgu krajowym może być jednym z czynników ograniczających skutki wynikające z demografii. Dzięki temu, że promujemy inwestycje kolejowe o najwyższych parametrach jakościowych, powstaje przestrzeń do planowania rozwoju szybkich i atrakcyjnych połączeń z mniejszych ośrodków np. do stolicy regionu. Wzbudzenie przewozów aglomeracyjnych, jak pokazują statystyki przewozowe to obecnie najdynamiczniej rosnąca część rynku kolejowych przewozów pasażerskich.
Niezwykle ważnym aspektem jest włączenie w system linii komunikacyjnych regionalnych generatorów ruchu turystycznego w ramach połączeń do największych miast: Warszawy, Krakowa, Poznania, Wrocławia czy Gdańska. Każda złotówka wydana na inwestycje w projekty PLK czy CPK ma jedno źródło – budżet państwa. Trzeba więc tak zaplanować układ kolejowy, aby wydatkowane środki były wykorzystane jak najbardziej efektywnie i tworzyły efekt synergii np. z połączeniami autobusowymi – powiedział Paweł Pleśniar, pełnomocnik zarządu PKP PLK ds. planowania rozwoju i utrzymania infrastruktury kolejowej.
W Lubelskim Centrum Konferencyjnym warsztaty ZSK zgromadziły liczne grono ekspertów m.in. z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego, Wydziału Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Katedry Dróg i Mostów Politechniki Lubelskiej, Stowarzyszenia Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego, Portu Lotniczego Lublin, Urzędu Transportu Kolejowego oddziału w Lublinie, Zarządu Dróg i Transportu Miejskiego w Lublinie i samorządowców m.in. Chełmna, Hrubieszowa, Janowa Lubelskiego, Kraśnika, Łęcznej, Radzynia Podlaskiego, Świdnika, Włodawy, Opola Lubelskiego, Tomaszowa Lubelskiego, Białej Podlaskiej i Biłgoraja.
Po zakończeniu wszystkich 16 Regionalnych Paneli Eksperckich w ramach projektu ZSK rozpoczną się prace planistyczne i analizy sieciowe, które zakończy analiza wielokryterialna, której efektem będzie koncepcja Zintegrowanej Sieci Kolejowej. Określi ona kierunki rozwoju sieci w Polsce w ujęciu międzyregionalnej sieci kolejowej z podziałem na zadania, które będą realizowały CPK i PKP PLK po 2035 r.
W określeniu tych kierunków pomocne będą również analizy aglomeracyjne dotyczące specyfiki polskiego osadnictwa w tym hierarchizacja polskich miast opracowana przez Instytut Rozwoju Miast i Regionów, który bierze aktywny udział w projekcie. W pracach planistycznych nad ZSK specjaliści z CPK, PKP PLK i IRMiR będą korzystać z zaawansowanych narzędzi analitycznych m.in. Pasażerskiego Modelu Transportowego (PMT). Nad całością prac czuwać będzie Rada Naukowa złożona z ekspertów i naukowców.
W ciągu najbliższych tygodni kolejne warsztaty z wykorzystaniem tej samej metodologii odbędą się w pozostałych województwach. Zakończenie analiz związanych z ZSK planowane jest w pierwszym kwartale 2026 r. Wynik tych prac będzie stanowić podstawę dokumentu rządowego, który wyznaczy kolejowe priorytety inwestycyjne po 2035 roku.
/info. Centralny Port Komunikacyjny
